Metoda ABC w zarządzaniu magazynem – poznaj jej korzyści

Metoda ABC to jeden ze sprawdzonych sposobów na efektywne zarządzanie zasobami w magazynie i ustalenie hierarchii konkretnych towarów. Na czym ona polega i jak ją zastosować we własnej firmie?

Geneza metody ABC

Analiza ABC została opracowana z myślą o przedsiębiorstwach logistycznych, dystrybucyjnych i magazynowych. Jej geneza sięga początków XX wieku, kiedy V. Pareto opracował zasadę 20/80. Wedle niej 20% badanych obiektów lub przyczyn jest związanych z 80% zdarzeń w firmie. Przykładem tej reguły może być stwierdzenie, że 20% ludzi na świecie posiada 80% pieniędzy lub (w odniesieniu do magazynu), że 20% artykułów generuje 80% przepływów towarów, a pozostałe 80% produktów tworzy 20% pozostałych przepływów.

Metoda ABC - charakterystyka

Metodę ABC można określić jako rozszerzenie zasady Pareto. Według niej towary w magazynie dzielą się nie da dwie, lecz na trzy grupy: A, B i C.

• Grupa A - obejmuje produkty najdroższe, które są równocześnie najważniejsze dla przedsiębiorstwa - kumulują w sobie aż 80% wartości wszystkich zasobów, mimo że stanowią ich zaledwie 20%. Towary te charakteryzują się również największym popytem, a ze względu na swoją istotność powinny być objęte dużą uwagą ze strony firmy. W ich przypadku konieczne są dokładna i bieżące analizy cen i konkurencji, wysoka jakość działań sprzedażowych, a także raportowanie posprzedażowe.
• Grupa B - do tej kategorii zaliczyć można produkty, które są mniej priorytetowe niż towary z grupy A, choć wciąż mają istotną wartość na tle całości zasobów. Przyjmuje się, że w grupie tej znajdują się towary zajmujące do 30% miejsca w magazynie, które zapewniają do 20% przychodów. W ich wypadku można zdecydować się na mniej szczegółowe analizy rynku i raportowania.
• Grupa C - zaliczają się do niej zasoby przynoszące najmniej przychodów (do 5%), które jednak stanowią największy odsetek zasobów magazynu (50%). Są to najczęściej towary o charakterze masowym. Stosuje się wobec nich uproszczone metody analizy i kontroli.

Zastosowanie metody ABC - rozplanowanie magazynu

Metoda ABC jest często stosowana w zarządzaniu gospodarką magazynową. W praktyce pomaga ona bowiem uporządkować pracę i ustalić odpowiednią hierarchię towarów. W ten sposób najwięcej uwagi otrzymują te produkty, które generują najwyższe zyski.

Jak rozplanować działanie magazynu, opierając się na zasadzie Pareto i klasyfikacji ABC?

• Zasoby z grupy A powinny być umieszczone najbliżej strefy wydawania, aby mogły płynnie opuszczać magazyn. Warto usytuować je na niższych poziomach regałów i bezpośrednio przy ciągach komunikacyjnych. Należy na bieżąco kontrolować ich stan i jakość.
• Towary z grupy B mogą znajdować się w dalszej części magazynu, choć dostęp do nich również powinien być łatwy. Mimo że generują mniej zysków niż grupa A, także warto dbać o płynność ich przepływu.
• Artykuły o charakterze masowym z grupy C mogą zostać umieszczone w najmniej dostępnej części magazynu (np. na najwyższych poziomach regałów), a metody ich kontroli warto uprościć, tak aby móc poświęcić więcej czasu bardziej istotnym towarom. Nie można jednak ich zaniedbywać, ponieważ mimo najmniejszego pułapu przychodów również wpływają one na zyski przedsiębiorstwa.

Klasyfikacja ABC a analiza XYZ

Podział ABC przy rozplanowaniu magazynu współgra z klasyfikacją towarów nazywaną XYZ. Określa ona regularność wykorzystywania poszczególnych materiałów oraz sezonowość zapotrzebowania na towary.

• Grupa X - zalicza się do niej zasoby z regularnym zużyciem, które są potrzebne na bieżąco przez cały rok. Można z dużą dokładnością przewidzieć, jak będzie kształtował się na nie popyt.
• Grupa Y - zapotrzebowanie na te towary lub materiały jest sezonowe. Określenie spodziewanego popytu jest możliwe z dużym przybliżeniem, lecz nie tak dokładnym jak w przypadku grupy X.
• Grupa C - zalicza się do niej produkty, które nie mają przewidywalnego zapotrzebowania i charakteryzują się małym tempem zużycia. Będą to w dużej mierze towary, które znajdują się na magazynie przez długi czas, lecz warto je przechowywać, ponieważ niespodziewanie może nastąpić na nie duży popyt.

Jak wprowadzić metodę ABC w magazynie?

Metoda ABC może znacznie ułatwić i zoptymalizować zarządzanie zapasami, dlatego warto zastanowić się nad jej wprowadzeniem. Jeżeli masz taki zamiar, w pierwszym kroku wykonaj szczegółową analizę danych dotyczących zapasów, uwzględniając generowane przez nie przychody. Następnie określ, jakie towary przynoszą ich najwięcej i oblicz, jaki jest ich udział procentowy w całości zasobów magazynowych.

Zastosuj te zasadę odnośnie całości asortymentu, a następnie podziel go na 3 grupy - A, B i C. Rozważ również sezonowość i zapotrzebowanie na dane produkty według metody XYZ. Wówczas możesz zastosować bardziej szczegółowy podział na towary od AX (największe przychody, regularny, łatwy do przewidzenia popyt) do CZ (najmniejsze przychody, nieregularny i nieprzewidywalny popyt).