Jakie są rodzaje magazynów? Wszystko, co musisz o nich wiedzieć

Magazyn to jeden z kluczowych elementów logistyki, który wpływa na efektywność i koszty operacyjne przedsiębiorstwa. W artykule omawiamy różnorodne rodzaje magazynów, analizując ich specyfikę, zastosowanie i zalety. Dowiedz się, jaki typ magazynu najlepiej odpowiada potrzebom Twojego biznesu i jak wybrać najbardziej efektywne rozwiązanie.

Rodzaje magazynów ze względu na przeznaczenie

Jednym z kryteriów podziału magazynów jest ich przeznaczenie oraz metody dystrybucji produktów, jakie się z nim wiążą.

Magazyny surowców

Jak sama nazwa wskazuje, służą do przechowywania surowców i materiałów wykorzystywanych w procesach produkcyjnych. Z tego względu często znajdują się w pobliżu zakładów produkcyjnych.

Magazyny produktów gotowych

W magazynach tego typu składowane są produkty gotowe do sprzedaży lub dystrybucji. Magazyny te są ważne dla zapewnienia ciągłości dostaw do klientów.

Magazyny dystrybucyjne

Kluczowe w łańcuchu dostaw. Krótkoterminowo przechowuje się w nich towary przed ich wysyłką do końcowych odbiorców. Często lokalizuje się je blisko centrów logistycznych i transportowych.

Magazyny chłodnicze

Przeznaczone do przechowywania produktów wymagających niskich temperatur, takich jak żywność, leki czy niektóre chemikalia. Ich kluczowym elementem są systemy chłodnicze zapewniające odpowiednie warunki temperaturowe. Zalicza się je do magazynów specjalnych.

Magazyny składowania czasowego

Inaczej nazywa się je magazynami celnymi. Są używane do krótkoterminowego przechowywania towarów na czas kontroli celnej czy przepakowania. Ważne w transporcie międzynarodowym i handlu międzystrefowym.

Magazyny samoobsługowe (self-storage)

Self-storage to forma wynajmu przestrzeni magazynowej na wybrany okres (od kilku dni nawet do wielu miesięcy). Przeznaczona jest głównie dla klientów indywidualnych oraz małych firm. Magazyny samoobsługowe są wykorzystywane m.in. do przechowywania archiwów czy nadmiaru towarów.

Centra logistyczne

Centra logistyczne to kompleksowe obiekty (najczęściej o znacznej powierzchni) łączące funkcje magazynowania, pakowania, sortowania oraz dystrybucji. Są kluczowe dla dużych sieci handlowych i firm logistycznych.

Klasyfikacja magazynów ze względu na konstrukcję

Wyróżniamy kilka typów magazynów przez wzgląd na ich konstrukcję. Należy dobrać ją do rodzaju przechowywanych towarów, tak aby zapewnić ich optymalną trwałość.

Magazyny otwarte

Magazyny otwarte to place magazynowe na otwartym terenie, bez jakiejkolwiek zabudowy lub tylko z minimalną infrastrukturą. Używa się ich do przechowywania towarów, które są odporne na warunki atmosferyczne, takich jak ceramiczne materiały budowlane, wyroby hutnicze czy kontenery. Do ich zalet należą niskie koszty utrzymania i łatwy dostęp do składowanych materiałów. Z drugiej strony należy się jednak liczyć z brakiem ochrony przed deszczem, śniegiem, słońcem i innymi czynnikami zewnętrznymi, co może wpływać na trwałość przechowywanych towarów.

Magazyny półotwarte

Magazyny tego typu mają częściowe zadaszenie oraz ściany boczne, nie więcej niż trzy, a z jednej strony pozostają otwarte, co ułatwia pobieranie produktów. Nadają się do przechowywania towarów wymagających ochrony przed bezpośrednim działaniem słońca i deszczu i wymagających ciągłego przepływu powietrza, takich jak surowce budowlane oraz niektóre produkty rolnicze.

Magazyny zamknięte

Obiekty te są w pełni zabudowane i chronią przed wszelkimi czynnikami zewnętrznymi. Przechowuje się w nich towary wymagające pełnej ochrony przed warunkami atmosferycznymi, np. produkty spożywcze, elektronikę, tekstylia, kosmetyki czy chemię gospodarczą. Plusem magazynów zamkniętych jest możliwość kontrolowania warunków wewnętrznych, co sprzyja przechowywaniu towarów wrażliwych na ekstremalne temperatury czy wilgotność. Wymagają one jednak odpowiedniej infrastruktury, takiej jak system wentylacji, ogrzewanie lub chłodzenie.

Magazyny specjalne

Magazyny specjalne wykorzystuje się z myślą o przechowywaniu specyficznych towarów wymagających szczególnych warunków. Do tego rodzaju magazynów zaliczają się np. chłodnie, dojrzewalnie owoców i warzyw, magazyny materiałów niebezpiecznych czy leków. Zwykle muszą posiadać odpowiednie zabezpieczenia i spełniać określone normy.

Klasyfikacja magazynów pod względem wysokości składowania towarów

Magazyny można również klasyfikować według wysokości składowania towarów, co wpływa na efektywność wykorzystania przestrzeni magazynowej oraz wybór odpowiednich technologii do obsługi magazynu.

Magazyny wysokiego składowania

Magazyny te są zaprojektowane do przechowywania towarów na dużych wysokościach przekraczających 7,2 m. Wykorzystuje się w nich zaawansowane systemy regałowe oraz technologię automatyzacji. Stosowane są głównie w dużych centrach dystrybucyjnych, gdzie konieczna jest maksymalizacja wykorzystania dostępnej powierzchni. Obsługuje się je głównie przez urządzenia unoszące, takie jak np. wózki widłowe wysokiego składowania.

Magazyny średniego składowania

Ten rodzaj magazynu umożliwia wysokość składowania zazwyczaj od 4,2 do 7,2 m. Może być wyposażony w standardowe lub półautomatyczne systemy regałowe. Ma zastosowanie tam, gdzie potrzebne jest efektywne wykorzystanie przestrzeni bez stosowania zaawansowanych urządzeń unoszących. Trzeba się jednak liczyć z tym, że racji na mniejszą wysokość magazyn ten ma mniejszą ładowność niż magazyny wysokiego składowania.

Magazyny niskiego składowania

W tego typu magazynach towary są składowane na wysokości nie większej niż 4,2 m. Wykorzystuje się w nich podstawowe systemy regałowe lub składowanie bez regałów. Przeznaczone są one głównie dla małych firm, które nie potrzebują dużej przestrzeni magazynowej, lub do przechowywania towarów o niskiej rotacji. Często stosowane w magazynach przyzakładowych, małych sklepach lub punktach usługowych.

Rodzaje magazynów - podsumowanie

Wybór odpowiedniego typu magazynu zależy od specyfiki przechowywanych towarów, skali operacji oraz budżetu. Magazyny można klasyfikować według ich konstrukcji, wysokości składowania oraz przeznaczenia przechowywanych towarów. Magazyny otwarte, półotwarte, zamknięte i specjalne różnią się stopniem ochrony przed warunkami atmosferycznymi oraz kosztami utrzymania. Magazyny wysokiego, średniego i niskiego składowania oferują z kolei zróżnicowane poziomy efektywności wykorzystania przestrzeni magazynowej, dostosowane do potrzeb firm różnej wielkości i o różnym profilu działalności.