Co to jest kompletacja i jaki ma wpływ na pracę w magazynie
Termin "kompletacja" jest silnie powiązany z gospodarką magazynową. Zbieranie i łączenie towarów z różnych jednostek ładunkowych wymaga sprawnej logistyki oraz zaplecza technologicznego. Co to jest kompletacja i jaki ma wpływ na funkcjonowanie biznesu?
Co to jest kompletacja - definicja
Kompletacja w procesie magazynowania oznacza przygotowanie zamówień do wysyłki. Mowa tu o całym zespole czynności dokonywanych w obrębie magazynu: od pobrania zapasów (niekiedy z różnych jednostek ładunkowych), poprzez połączenie ich w całość (wedle asortymentu oraz określonej ilości), po spakowanie i przekazanie zamówienia do strefy wydań. Sprawna kompletacja wpływa bezpośrednio na poziom satysfakcji klienta i wizerunek marki - warto więc zadbać o ten aspekt pracy magazynu. Kluczem do osiągnięcia tego celu jest optymalizacja działań.
Optymalna kompletacja to taka, w której przygotowanie zamówień odbywa się w jak najkrótszym czasie i przy jak najmniejszych nakładach energii. Choć z pozoru proste, zadanie to wymaga dużego nakładu sił, sprawnej logistyki działań i odpowiedniego wyposażenia. Ważne jest też właściwe zagospodarowanie przestrzeni magazynowej oraz wdrożenie konkretnej metody kompletacji.
Strefy kompletacji w magazynie
Strefa kompletacji to wydzielona przestrzeń operacyjna przeznaczona do kompletacji towarów. Powierzchnia takiego obszaru powinna być skorelowana z ilością zapasów, które mają być dostarczone do strefy wydań w konkretnej jednostce czasowej. Przepływ materiałów przez taką strefę wygląda zwykle następująco:
- Jednostka ładunkowa zostaje przeniesiona ze strefy składowania do strefy kompletacji;
- Towar zostaje przekierowany do obsługi ręcznej;
- Następuje weryfikacja stanu ilościowego, asortymentowego oraz inne czynności związane z jakością operacji;
- Pakowanie i zabezpieczanie produktów;
- Przekazanie towaru do strefy wydań.
Metody kompletacji zamówień
Proces kompletacji zamówień można przeprowadzić na dwa sposoby: metodą określaną jako "towar do człowieka" lub taką o nazwie "człowiek do towaru".
Człowiek do towaru
System dynamiczny, w którym pracownik samodzielnie lub przy użyciu pojazdu przemieszcza się po strefie gromadząc elementy zamówienia. Metoda sprawdzona i obecnie najczęściej stosowana, zwłaszcza w mniejszych magazynach.
Towar do człowieka
Jest to system statyczny i zautomatyzowany, w którym pracownik pozostaje w miejscu kompletacji, gdzie dostarczane mu są wybrane towary. Dzięki temu nie musi on opuszczać stanowiska. Metoda ta przynosi znaczną oszczędność czasu, środków i wysiłku. Niestety jej wdrożenie wymaga stosunkowo dużo nakładów finansowych, które należy przeznaczyć na rozwiązania technologiczne w rodzaju pasów transmisyjnych, maszyn z prowadnicami oraz oprogramowania magazynowego typu WMS.
Rodzaje kompletacji
Głównym kryterium podziału kompletacji są właściwości fizyczne materiałów. Wydajność oraz stopień automatyzacji całego procesu zależy bowiem od wymiaru, kształtu i wagi produktu - kompletowanie towarów z użyciem wózka widłowego, będzie wyglądało inaczej od pracy z produktami przechowywanymi na europaletach. Biorąc pod uwagę sposób transportu wyróżniamy następujące rodzaje kompletacji:
- kompletacja ręczna - operacje wykonywane są ręcznie z poziomu podłogi;
- kompletacja półautomatyczna - operacje wykonywane są ręcznie z każdego poziomu urządzeń takich jak wózki systemowe;
- kompletacja automatyczna - wszystkie operacje wykonywane są przez maszyny i oprogramowanie.
Kompletację możemy też podzielić ze względu na miejsce jej wykonywania:
- kompletacja jednostopniowa realizowana w miejscu przechowywania towarów;
- kompletacja wielostopniowa realizowana w specjalnie przygotowanych stanowiskach.
Jak ulepszyć proces kompletacji
Proces kompletacji zamówień można usprawnić na kilka sposobów.
- Warto zadbać o wspomniane strefy kompletacji, a konkretniej o ich lokalizację. Najwyższą efektywność osiągniemy wówczas, gdy strefa zostanie usytuowana w przednie, bocznej lub środkowej części magazynu. Pierwsze rozwiązanie sprawdzi się w zautomatyzowanych magazynach paletowych i pojemnikowych, natomiast kolejne mają najwięcej sensu w magazynach realizujących dużą liczbę zamówień.
- Czynności kompletacyjne są obliczane na podstawie wymaganej liczby rzędów. Liczbę tę można zwiększyć np. wdrażając metodę "towar do człowieka".
- Przydatne okaże się też zastąpienie papierowej listy z zamówieniem na terminale, lub urządzenia radiowe - usprawni to komunikację i przyspieszy wykonywanie zadań.
- Kolejny sposób to tworzenie wielu zamówień jednocześnie lub ich grupowanie.